Tradycja picia herbaty w Chinach

Podróżując po Chinach przekonamy się, że Chińczycy piją nie tylko zieloną herbatę, jak się powszechnie uważa, lecz różne gatunki herbaty, stosując rozmaite naczynia i metody parzenia herbaty.

W północnych Chinach najczęściej pije się napary z jaśminowej herbaty zielonej z filiżanek lub kubków z przykrywką. Jest to najbardziej popularny gatunek herbaty w tej części Chin.

W środkowo-wschodnich Chinach spotykamy się z niezliczoną liczbą gatunków zielonej herbaty. Sklepy z herbatą w Szanghaju zaskakują podróżnika rozmaitością i bogactwem asortymentu. Hangzhou słynie z zielonej herbaty „Long Jing” czy też "Dragon Well".

Jeżeli wybierzemy się w podróż do południowo-wschodnich Chin, np. do Fujian, odkryjemy, że ludzie tu są wręcz dumni ze spożywania herbaty oolong parzonej w małych glinianych czajniczkach i podawanej w glinianych filiżankach. Na ulicach spotkamy ludzi, którzy siedzą na chodnikach przy stolikach, rozmawiają lub grają w karty czy majonga, popijając jednocześnie herbatę oolong.

W południowych i południowo-zachodnich Chinach tradycyjnie pije się herbatę Pu-Er. Panuje tu przekonanie, że herbata ta wzmaga trawienie, zwłaszcza podczas spożywania tłustych potraw. Herbata Pu-Er serwowana jest w restauracjach w Hong Kongu i Kantonie. Aby zmienić nieco ziemisty smak herbaty Pu-Er, dodaje się do niej wysuszone płatki chińskiej chryzantemy. Jeżeli w restauracji chcemy by kelner dolał nam gorącej wody do pustego już czajniczka, wystarczy odwrócić go do góry dnem. Gdy kelner naleje herbatę do filiżanki, dziękujemy stukając palcami w stół obok filiżanki.

Herbata aromatyzowana jest również popularna w Chinach. Słynna herbata aromatyzowana to „Cha Bao Ba” – zielona herbata z dodatkiem wysuszonych owoców longan, wysuszonych kwiatów chryzantemy, owoców czerwonego kolcowoju pospolitego, rodzynek, kryształków cukru i czasami innych składników. Cha Bao Ba jest słodkim naparem, o leczniczych właściwościach jak twierdzą Chińczycy.

Unikalnym zwyczajem parzenia herbaty w górzystych obszarach południowych Chin i Tajwanu jest " Cha Lei". Nazwa ta odnosi się do moździerza i tłuczka, które służą do rozdrobnienia i zmieszania herbaty z orzeszkami ziemnymi, nasionami sezamu, prażonym ryżem i imbirem, z których sporządza się napar herbaciany, po zalaniu wrzątkiem. Ten sposób parzenia herbaty, datowany na III wiek, jest szczególnie popularny wśród Chińczyków Hakka.

Chińczycy nie zawsze używają czajników i filiżanek do sporządzenia i wypicia naparu herbacianego. W całych Chinach zobaczymy ludzi pijących herbatę z dużych szklanych słoików, raz zasypanych porcją herbaty i uzupełnianych wrzątkiem przez cały dzień. Zdarza się, podobnie jak w naszej tradycji, że Chińczycy po prostu wsypują herbatę do filiżanki i zalewają wrzątkiem. Jednakże dominuje w Chinach bardziej uroczysty sposób – ceremonia parzenia herbaty, w której stosowany zestaw do parzenia i podawania naparu herbacianego. Na Tajwanie każda rodzina posiada zestaw „gong fu” do parzenia herbaty, który składa się z małego czajniczka, małego dzbanka i kilku małych cynowych czarek. Czajnik napełniany jest w 1/3 herbatą oolong, zalewany wrzątkiem i pozostawiany na około jedną minutę. Następnie napar jest zlewany do dzbanka i podawany w czarkach. Herbata zaparzana jest w czajniczku wielokrotnie, przez coraz dłuższy czas.

W Chinach zaczęły pojawiać się herbaciarnie, zamknięte w 1949 roku po rewolucji kulturalnej. W dużych miastach, jak Pekin i Szanghaj, powstało wiele herbaciarni serwujących różnorodne gatunki herbaty. Stały się one miejscami spotkań dla nowobogackich. Zaczęła się w ten sposób odradzać chińska tradycja picia herbaty. Plantatorzy herbaty z Tajwanu zaczęli wprowadzać na rynek chiński swoje produkty i otwierać markowe herbaciarnie, które stały się częścią chińskiego stylu życia.

Ciekawe jest znaczenie herbaty w zwyczajach chińskiej rodziny. W trakcie ślubu młoda para podaje swoim rodzicom herbatę na znak podziękowania za ich wychowanie. Filiżanki z herbatą są ustawiane przed rodzinnymi grobowcami i świątyniami jako ofiara. Herbata podawana jest w trakcie spotkań z przyjaciółmi, sąsiadami, krewnymi i wspólnikami biznesowymi. Herbata jest dla Chińczyków tym, czym wino lub kawa dla Europejczyków.